‘Met ons waardecreatiemodel helpen we impactbedrijven groeien’

Expertblog –  8 september 2022

Bertrand van Leersum, Investment Manager bij Borski Fund, beschrijft hoe het Value Creation Model StartGreen in staat stelt investeringsproposities te beoordelen én om impactondernemers te helpen groeien. ‘Wij zijn geen investeerder die van de zijlijn toekijkt. Wij willen actief een relatie met ondernemers onderhouden en regelmatig samen met ze kijken wat er speelt.’

Valkuilen en aandachtspunten
‘De verschillende fondsen van StartGreen hebben door de jaren heen duizenden bedrijven beoordeeld op investeringsmogelijkheid. Uiteindelijk hebben we in honderden impactondernemingen geïnvesteerd. We hebben samen dus ongelooflijk veel ervaring en kennis op dat vlak. Die hebben we in dit Value Creation Model (VCM) samengebracht. Daarbij hebben we gekeken naar wat we belangrijke elementen vinden: naar welke valkuilen en aandachtspunten kijken we bij een investeringspropositie en hoe kunnen we de potentie realiseren?

Flexibel meebewegen
Uit al die facetten hebben we zes waarde-drivers geïdentificeerd. Dat zijn de aspecten waar je aandacht aan moet besteden om naar een volgende fase te komen en die dus het succes van een onderneming bepalen. We kijken onder meer naar het management, de technologie van de innovatie en de marktpositie van het bedrijf.

Door de zes waardedrijvers goed te monitoren, zorgen we tijdens elke groeistap dat het bedrijf voorbereid is op de volgende stap. Zaken lopen nu eenmaal altijd anders dan je verwacht, daarom moet de onderneming flexibel mee kunnen bewegen om niet met de rug tegen de muur komen te staan. Het uiteindelijke doel is een aantrekkelijk bedrijf, klaar voor overname. Bovendien, een verkoopklare onderneming is in controle en heeft de meeste flexibiliteit in tactische en strategische beslissingen – of het nu verkocht wordt of niet.

Blinde vlekken
In eerste instantie zorgt het VCM ervoor dat wij geen blinde vlekken hebben tijdens de beoordeling van bedrijven. Wanneer we bij Borski overwegen te investeren, doen we eerst een QuickScan: aan de hand van de zes drivers uit het VCM bepalen we de aandachtspunten voor een onderneming. Tijdens de due diligence zoomen we daar verder op in. Als we besluiten met een onderneming in zee te gaan, gaan we samen met de ondernemer aan de slag met die aandachtspunten. Dat doen we met een 100-dagenplan.

Na die 100 dagen wordt het ingevulde VCM een roadmap, dat we eens in de zoveel tijd samen met de ondernemer bekijken: waar staan we nu? Wat gaat goed? Welke effecten hebben veranderende markomstandigheden? Wat heeft prioriteit? Daarna begeleiden we het groeiproces in drie stappen:

Stap 1: de basis op orde
In de eerste periode kijken we naar de basis. Denk hierbij aan bevindingen uit de due diligence, aanpassingen van rapportagestructuren, het aannamebeleid, vullen van vacatures, het aandragen van een juridisch adviseur. We zorgen ervoor dat de ondernemer niet alleen bezig is met waar zij of hij de meeste affiniteit mee heeft, maar ook met alle andere belangrijke aspecten voor groei.

Je wilt niet alleen verrassingen voorkomen, maar je wilt ook weten wat er moet gebeuren om tijdig met fundraising te kunnen starten. Zijn daar bijvoorbeeld uitbreidingen voor nodig in het managementteam? Wij kunnen helpen expertprofielen op te stellen of een CFO introduceren. We kunnen ook partijen met een specifieke focus aandragen ter ondersteuning.

Stap 2: uitbouwen strategische positie
In de periode erna helpen we de onderneming om hun strategische positie verder uit te bouwen. In deze fase is het bijvoorbeeld wenselijk om proof points te behalen, zoals certificering van een product, maar we helpen ook met strategische partnerships, marktintroductie in het buitenland, een bepaald omzetniveau of het in huis halen van expertise. Als je verdubbelt in medewerkers, moeten processen en managementlijnen veranderen. Kortom: we helpen ze de organisatiestructuur aan te passen op groei.

Stap 3: versnellen van groei
Tijdens de derde fase helpen we de onderneming sneller te groeien. Bijvoorbeeld door internationale investeerders aan boord te halen, debt-financiering aan te trekken, door integratie en optimalisatie van interne systemen, verbreding van de productportfolio, uitbreiding met sales teams in het buitenland of door de productie en bevoorrading te verbeteren.

Reflecteren en anticiperen
Wij zijn geen investeerder die van de zijlijn toekijkt. Wij willen actief een relatie met ondernemers onderhouden en regelmatig samen met ze kijken wat er speelt. Zo helpen we ze te groeien. We vinden het belangrijk dat de ondernemer zelf de regie blijft houden. Maar, samen weet je meer dan alleen. Uitdagingen tackelen en kansen realiseren, daar gaat het om. En als wij ze niet kunnen helpen dan is er wel iemand in ons netwerk die dat kan. Wij hebben een faciliterende rol. Andere investeerders zijn compleet hands-off; dat past niet bij onze strategie. Daarnaast is het voor ons als aandeelhouder een middel om intern te reflecteren en te anticiperen: ligt de ondernemer nog op koers?

Richting helpen bepalen
Een waardecreatiemodel is ook relevant als je de rol van lead investor hebt. Met dit model zorg je dat de neuzen van alle investeerders dezelfde kant op staan. Samen met hen en de ondernemer kun je aan de hand van de VCM-roadmap  bespreken: “Hoe kun je daar komen?” in plaats van: “Wat ga je doen?” Dat betekent niet dat wij de ondernemers zeggen hoe ze het moeten doen. We voeren wel samen discussie over strategie en richting. Het is een heel compact model dat je goed kunt gebruiken om op te reflecteren en over te discussiëren. Het helpt focus aanbrengen.

Purpose-profilering
Helpen groeien kan ook zijn: meedenken over hoe een onderneming haar impact duidelijk maakt. Een duidelijke visie op diversiteit & inclusiviteit helpt cultuur, normen en waarden te duiden. Diversiteit en vrouwelijk ondernemerschap staan centraal bij Borski, we zien dat bedrijven die hier bewust mee bezig zijn meer te kiezen hebben op de krappe arbeidsmarkt. Een heldere brand positioning vanuit purpose en SDG-performance zorgt extern voor profilering en positionering. Uiteindelijk bevordert het de sales en winstgevendheid. Ons advies daarin kan zijn: maak een impactdashboard of communiceer je  purpose duidelijker. Of: laat met een teller op je website zien hoeveel mensen je hebt geholpen met je medische innovatie. Met het VCM kun je borgen dat de ondernemer ook hier de nodige aandacht aan besteedt.

Meerwaarde
Natuurlijk zijn we niet bij elk bedrijf waarin we investeren even nauw betrokken. Het ligt eraan in welke fase we investeren, of we de lead investor zijn en in welke mate de ondernemers actieve betrokkenheid wenselijk vinden. Aan het begin van een investeringstraject vragen we ons daarom samen met de ondernemers af: waar kunnen we van meerwaarde zijn? Hiervoor leggen wij onze ervaring, capaciteiten en netwerk naast de behoefte van de ondernemers en onderneming. Als fonds ben je van meerwaarde als je de ondernemers kunt helpen versnellen, hobbels nemen en een volgende groeifase bereiken.’