Het BespaarGarant Fonds helpt ondernemers verduurzamen

Expertblog – 4 januari 2024

Sinds afgelopen juni beheert StartGreen het BespaarGarant Fonds. Ondernemers die hun bedrijfspand willen verduurzamen, kunnen bij het fonds terecht voor financiering. Noura Hzami, Investment Analyst bij Energiefonds Overijssel, vertelt in dit blog hoe StartGreen bijdraagt aan het succes van het BespaarGarant Fonds.

Geen financiële ruimte

Veel ondernemers willen hun bedrijfspand verduurzamen, maar hebben niet de financiële ruimte en kunnen geen lening van de bank krijgen. Eigenaren van een kantoor van 100 vierkante meter of meer zijn sinds 1 januari 2023 zelfs wettelijk verplicht om een energielabel C of lager te realiseren. Dat betekent dat hun pand maximaal 225 kWh per m2 per jaar aan fossiele energie mag gebruiken. Nemen zij geen verduurzamingsmaatregelen, dan kan de boete oplopen tot 81.000 euro. Daarnaast gaat de taxatiewaarde van hun pand flink omlaag met een energielabel D of slechter.

Ook andere en kleinere ondernemers willen graag verduurzamen; deels omdat ze een steentje willen bijdragen aan de energietransitie, maar ook om een lagere energierekening te bereiken. Alleen zijn veel ondernemers momenteel te hard bezig het hoofd boven water te houden; ze kampen met personeelstekorten en/of moeten nog NOW-tegemoetkomingen terugbetalen. Heel logisch dat verduurzaming bij hen niet bovenaan de prioriteitenlijst staat.

Maatschappelijk doel

Juist om deze ondernemers te helpen verduurzamen, hebben vijf brancheorganisaties: VNO-NCW, MKB-Nederland, Techniek Nederland, Bouwend Nederland en NVDE, de handen ineengeslagen en Stichting BepaarGarant opgericht. De Stichting dient een maatschappelijk doel: zoveel mogelijk verduurzamen van commercieel en maatschappelijk vastgoed. Om praktische en financiële drempels weg te nemen, biedt de stichting een totaalpakket: van inventarisatie van de mogelijkheden tot inzicht in energiebesparing en in kosten. Sommige ondernemers kunnen de aanbevolen verduurzamingsmaatregelen zelf financieren. Zo niet, dan kunnen ze terecht bij het BespaarGarant Fonds.

Off-balance financiering

Dit fonds, gefinancierd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Nationaal Groenfonds, biedt een zogenoemde ‘off-balance financiering’. Veel ondernemers hebben onvoldoende kredietruimte voor verduurzaming. Door de off-balancestructuur van deze financiering hoeven ze de kredietruimte van hun bedrijf niet aan te spreken, maar kunnen ze het als kosten opvoeren op hun winst-verliesrekening. Want daar zit in de praktijk vaak de bottleneck.

De terugbetaling gebeurt op basis van het volume aan energiebesparing die de ondernemer met de verduurzamingsmaatregelen realiseert. De energierekening wordt lager en uit deze ontstane ruimte betaalt de ondernemer de verduurzamingsmaatregelen terug. Na afbetaling zijn de energiekosten bovendien structureel lager.

Jarenlang voordeel

Stichting BespaarGarant levert de besparingsdienst, de eigenaar van het verduurzaamde bedrijf betaalt per bespaarde kilowattuur terug en kan de investering van de belasting aftrekken. Niet ieder bedrijf kan evenveel besparen, maar in feite kan iedere ondernemer hiervoor in aanmerking komen. We zijn nu bijvoorbeeld bezig met de aanvraag van een stomerij en zien dat het wel degelijk kan lonen voor kleine ondernemers. Door zonnepanelen op het dak met een inpandige batterij te combineren, beoogt deze ondernemer het gasverbruik van de wasmachines te minimaliseren.

Nu laten nog veel ondernemers geld liggen, omdat ze zich niet bewust zijn van de langetermijnvoordelen. De verduurzamingsmaatregelen zorgen voor lagere energiekosten. Dus ook als je je investering eruit hebt, heb je nog jarenlang voordeel van die maatregelen. Ondernemers kijken echter vaak niet verder dan twee, drie jaar vooruit, terwijl de economische levensduur van de besparingsmaatregelen soms wel tot 30 jaar kan oplopen. De brancheverenigingen achter Stichting BespaarGarant communiceren dit actief aan hun achterban. En op onze beurt brengen wij het verhaal op alle fora waar wij aanwezig zijn.

Op het lijf geschreven

Voor het beheer van het fonds heeft de stichting uit drie partijen voor StartGreen gekozen, omdat wij de capaciteit en de knowhow hebben. Fit Our Future doet het accountmanagement; zij zijn als het ware de buitendienst. Wij zijn de ‘binnendienst’: wij doen de risicobeoordeling en zorgen dat investmentcriteria worden nageleefd. Erhan (Yildiz, Investment Director Transition Fund – red.) en ik leveren de financieringsaanvragen, het investeringscomité beoordeelt ze. Nienke Rijpstra, Investment Director van Energiefonds Overijssel, zit – naast Cees Vletter van Vopak Ventures – in het investeringscomité.

Het BespaarGarant Fonds is StartGreen op het lijf geschreven: we zijn hier bezig met verduurzamen en dienen daarmee een maatschappelijk doel. Ook beoordelen we dagelijks financiële risico’s. Het is dus volkomen logisch dat StartGreen dit doet. Een ander voordeel van StartGreen is dat er hier intern kruisbestuiving mogelijk is. Andere fondsen van StartGreen doen ook verduurzamingstrajecten. Klanten die niet terechtkunnen bij een van deze fondsen, kunnen mogelijk wel gefinancierd worden door BespaarGarant vanwege het unieke karakter van dit financieringsinstrument.

We doen sinds juni het fondsbeheer en zijn tot dusver vooral bezig geweest om de structuur en de processen in te richten. We hebben een model ontwikkeld om de rekenrente te bepalen. Daarnaast hebben we investeringstemplates gemaakt, zodat we een blauwdruk hebben voor alle aanvragen en we de risico’s systematisch kunnen benaderen. Dat maakt het voor het investeringscomité makkelijker om aanvragen te beoordelen. Sommige zaken zijn simpele vinkjes: die moet je gecheckt hebben, andere vergen meer onderzoekwerk.

Energieadvies

Momenteel komen de eerste aanvragen binnen. Er is een goed gevulde pijplijn met aanvragen in het voortraject bij de stichting zelf, maar die zijn nog niet allemaal bij ons. Voordat die bij ons komen, moet de ondernemer namelijk een onafhankelijk energieadvies hebben. Adviseurs komen daarvoor kijken of de beoogde maatregelen realistisch zijn gezien de situatie, omvang en ligging van het pand, zodat de beoogde besparing ook daadwerkelijk gehaald kan worden. Zo’n advies kost geld. Soms kunnen daar lokale subsidiepotjes voor worden gebruikt. Er zijn bijvoorbeeld subsidies voor warmtepomp en zonnepanelen. Als die er zijn, nemen we die natuurlijk ook mee in de businesscase, want daarmee verkort je de terugverdientijd. Subsidies zijn niet dekkend, maar wel mooi meegenomen. Daarna moeten offertes aangevraagd worden voor uitvoerders van de verduurzamingsmaatregelen.

Als je als ondernemer weet hoe je wilt gaan verduurzamen, je een energieadvies over de besparing hebt en je weet dat je de verduurzamingsmaatregelen bij het BespaarGarantfonds wilt financieren, dan komt de aanvraag bij ons. We willen zo snel mogelijk een eerste aanvraag honoreren en dan doorpakken. Naar verwachting gebeurt dat nog begin dit jaar.’