22 juni 2021
Bij PDENH hebben we een reeks van maar liefst zeven parallelle follow-on investeringen in Q1 2021 kunnen closen. Daarom neem ik jullie in dit tweede blog graag mee in de resultaten van 7 jaar impact investeren en benchmark ik deze met de industrie.

De vernieuwende 3D-printers van MX3D
2. De resultaten van 7 jaar impact investeren
Om specifiek te zijn, ik bekijk de mate van succes waarmee de start-ups wel of niet zijn doorgegroeid naar ‘scale-up status’. Voor mijn gevoel betekende de recent afgesloten ‘uprounds’ voor veel bedrijven de definitieve right of passage naar het stempel ‘scale-up’, maar is dit ook zo? Daarbij, aangezien we het over impact investeren hebben, hoeveel impact is er door hen gemaakt in verhouding tot de plannen waarop we zijn ingestapt? Om het helder te houden kijk ik hier sec naar het elftal startups waar ik zelf als Investment Manager de eerste investering geïnitieerd heb en naar welke bedrijven ik in beheer heb (gehad). Dit zijn allen early-stage investeringen geweest in mijn focusgebieden energieopslag (E-magy, EST-Floattech), grid balancing (Sympower, Dexter Energy Services), circulariteit (Chaincraft, Fairphone, MX3D), duurzame warmte (Triple Solar, Asperitas, RGS) en duurzame mobiliteit (Covadem, EST-Floattech). Buiten beschouwing laat ik het achttal projectfinancieringen en investeringen in projectontwikkelaars waar ik direct bij betrokken geweest ben. Dit omdat dat bedrijven zijn die per definitie geen scale-up kunnen worden. Ook investeringen die ik indirect als Investment Director heb ondersteund dan wel de vele andere VC investeringen vanuit StartGreen Capital en haar fondsen zijn niet meegenomen in dit blog.
Scale-up definitie
Opvallend feit: Het percentage bedrijven dat weet door te groeien van startup naar scale-up is slechts 16 procent in Nederland, waar dit aantal op 51 procent ligt in de VS. Dit is geen verwijt naar de kwaliteit van de Nederlandse ondernemers, maar m.i. simpelweg het gevolg van het feit dat het thuisland klein én de Europese markt zeer gefragmenteerd is. Hoe dan ook, het is zaak om met slim samenwerken dit percentage op te krikken. Exact het doel van mijn volgende blog in deze serie.
Wat is een scale-up precies? Een Google zoekopdracht op ‘scale-up definitie’ laat zien dat de interpretatie van deze term nogal uiteen loopt:
- Deloitte: Onderzoekers van Deloitte en leiderschapsprogramma THNK wilden weten hoe je een snelgroeiende startup herkent. Daarvoor werden gegevens van maar liefst 400.000 startende bedrijven uit 24 landen onder de loep genomen. De helft hiervan bleek na 5 jaar nog te bestaan, relatief veel als je kijkt naar andere studies over startups overigens. Hoe dan ook, de mediaan qua omzet na 5 jaar bleek circa €300.000, met een gemiddelde omzetgroei van 5% in de jaren daarna. Deloitte betitelde de top 2.000 als scale-up, namelijk die bedrijven die al na 5 jaar minimaal $10 miljoen aan omzet;
- Emerce: Een scale-up is een bedrijf met minstens tien medewerkers dat gedurende drie jaar minstens 20 procent per jaar groeit. Deze definitie blijkt de meest gangbare en meest voorkomende (zie ook Wikipedia, Quote, etc.);
- Young Business Award: “Startups die de eerste fase hebben overleefd en ook hun eerste succes hebben behaald. Vaak heeft een scale-up al meerdere investeerdersrondes gehad. Feitelijk is een scale-up een startup die niet meer aan het zoeken is naar een herhaalbaar en schaalbaar businessmodel en die aan het opschalen”.
‘Het Vonnis’
Leg ik deze definities tegen mijn ‘eigen’ VC-type investeringsportfolio aan, dan kom ik tot het volgende ‘vonnis’. Hoeveel bedrijven hebben het intussen tot scale-up geschopt? En hoeveel impact is er gecreëerd in verhouding tot de business plans? Dat zie je in onderstaand schema.
Groeiresultaten:
Met een groeifactor van 4,0x gemiddeld over een periode van gemiddeld 1,9 jaar (vanaf de eerste investering van PDENH tot meetmoment 31/12/2020) kun je stellen dat de meerderheid van deze bedrijven snel opschaalt, ruim boven de vereiste 20% per jaar. Er zijn er maar enkelen die de $10m omzetbarrière van Deloitte al hebben geslecht, een logisch gevolg van de vroege fase waarin relatief recent (gemiddeld 3 jaar geleden) geïnvesteerd is: veelal tech bedrijven met zeer geringe omzet (<€300k) en ten tijde van instap een nog onbewezen product-market-fit. Volgens de in Nederland meest gangbare definitie (Emerce/Wikipedia) hebben zodoende 7 startups ‘right of passage’ verkregen tot het scale-up stempel. Een 20 (Deloitte) – 70% (Wikipedia) ‘scale-up conversieratio’ is een bovengemiddelde score volgens elk van de genoemde definities. Waarbij er overigens nog meer in het vat zit: met grote afnamecontracten in het vooruitzicht en innovatiekredieten op zak kunnen bedrijven zoals Chaincraft en MX3D binnenkort ook de ‘Wikipediavink’ groen kleuren. En met de relatief grote follow-ons van Q1 heeft het hele rijtje van E-magy tot en met Asperitas goede kans om binnen 1-3 jaar te versnellen richting de $10m grens. Voor Covadem (een recente pre-revenue investering) is het nog te vroeg om een conclusie te trekken.

Het team achter batterijtechnologie innovator E-magy
Bovenstaand overzicht is zeker geen ranking van de mate van succes tot op heden: Voor enkele bedrijven is de groeifactor namelijk niet eenduidig aan te tonen, aangezien deze vanuit een prille R&D fase zijn gestart dan wel recent met bèta/POC(proof-of-concept) producten de markt opgegaan zijn, zodat de 20% groeiregel niet over drie jaar getracked is. E-magy als voorbeeld heeft in de huidige R&D fase logischerwijs nog relatief weinig omzet, maar heeft met haar bewezen technologie al wel volop tractie in de vorm van kwalificatietrajecten bij automotives. Wanneer je voor een dergelijk bedrijf kijkt naar funding als betere KPI voor groei (met een recente investeringsronde van €5m), gaat dit bedrijf in de investeringsmond zonder enige twijfel al als scale-up te door het leven.
Impact resultaten:
Als impact investeerder zijn we natuurlijk ook benieuwd naar de maatschappelijke resultaten naast de financiële resultaten (omzet- en/of funding-groei) van deze bedrijven. Alhoewel het nog te vroeg is om bijvoorbeeld de CO2 impact van deze relatief early-stage portefeuille af te zetten tegen de oorspronkelijke businessplannen (in R&D fases worden kleine pilots etc. niet gemeten), is de groei in werkgelegenheid (tevens een belangrijke maatschappelijke factor) wel afgezet tegen de oorspronkelijke verwachtingen. Tot het meetmoment van december 2020 hebben de investeringen tot 75 extra FTE geleid, een groei van 74%. Kijken we naar hoe deze groei zich verhoudt tot de oorspronkelijke businessplannen, dan zie je dat per jaareinde 2020 circa 84% van de beoogde groei in werkgelegenheid was behaald. Dat dit cijfer iets lager uitvalt is m.i. enerzijds een gevolg van het feit dat managementcases vaak optimistischer zijn dan de realiteit, en anderzijds een gevolg van dat met name in het afgelopen jaar in sommige gevallen de hand op de knip is gehouden vanwege de coronacrisis, met krimp dan wel een rem op de groei van het aantal FTE als logische consequentie.
Al met al zijn het maatschappelijke en financiële resultaten die mij gepast trots stemmen, maar totdat de exits daadwerkelijk zijn gemaakt geldt: “The jury is still out.”
Next up: de Lessons Learned
In een volgend blog deel ik graag de lessen die ik leerde, onderweg van start-up naar scale-up met bovenstaande portfolio. Wil je meer weten over Impact Investing via StartGreen? Feel free to connect op LinkedIn en lees er hier alles over in ons Impact Report 2020. Je kunt hier mijn eerste blog lezen, waarin ik de balans opmaak van de switch van M&A naar impact investeren.